افشین مهین طراح ایرانی، کارش طراحی رابط‌های مغزی برای شرکت‌ها هست. این رابط‌ها در واقع دستگاه‌هایی هستند که به مغز وصل میشن و کارهای مثل ضبط و ارسال فعالیت مغز، یا کمک به افراد فلج برای کنترل کامپیوتر رو دارن.
افشین مهین یه شرکت به اسم Card79 تو سانفرانسیسکو تاسیس کرده که با شرکت Neuralink ایلان ماسک همکاری میکنه و براشون ربات‌های جراحی میسازه تا چیپ‌های نیورالینک‌رو توی سر آدم‌ها نصب کنن. این چیپ که رابط کامپیوتری مغز نامیده میشه، فعالیت مغز رو ضبط و مخابره میکنه و هدفش کمک به افراد فلج برای کنترل کامپیوتر با ذهنشونه.
مهین و تیمش تو Card79، بخش‌های خارجی این سیستم رو طراحی کردن، مثل چیپی که توی سر نصب میشه و یه وسیله پوشیدنی که پشت گوش قرار می‌گیره و کارش رد و بدل اطلاعات و تامین انرژی برای گیرنده بی‌سیم زیر پوست هست. اول یه نمونه از این وسیله پوشیدنی که شبیه یه سمعک سفید هست رو افشین مهین طراحی میکنه، ولی Neuralink تو سال ۲۰۲۰ یه طراحی ساده‌تر رونمایی کرد که اصلا توی سر معلوم نیست، اما شکل و کلیات چیپی که Card79 طراحی کرده بود‌رو حفظ کرد.
طراحی‌های Card79 برای Neuralink جایزه برده و توجه بقیه شرکت‌های فعال تو زمینه فناوری عصبی رو هم جلب کرده. این شرکت از اون موقع با شرکت‌های مختلفی مثل Cognito Therapeutics، Science Corp و Prophetic. AI همکاری کرده.
- Cognito Therapeutics داره یه هدست تست میکنه که برای کند کردن روند زوال عقل تو بیماری آلزایمر استفاده میشه.
- Science Corp داره یه پروتز بینایی برای نابیناها میسازه.
- Prophetic. AI داره یه وسیله هوش‌مصنوعی برای تحریک خواب شفاف طراحی میکنه.
مجله وایرد با افشین مهین، طراح خلاق ایرانی، در مورد رویکردش در طراحی دستگاه‌های مغزی و آینده فناوری عصبی مصاحبه‌ای انجام داده که در زیر خلاصه این مصاحبه رو میتونید بخونید.
چطور شد که با Neuralink شروع به کار کردید؟
افشین مهین: ما حدود ۱۵ سال هست که در زمینه طراحی دستگاه‌های پوشیدنی کار می‌کنیم. قبل از این با شرکتی به نام Recon Instruments در ونکوور همکاری می‌کردیم که بعداً توسط اینتل خریداری شد. در آن زمان، گوگل در حال توسعه عینک گوگل گلس بود و ما با Recon Instruments روی عینک‌های آفتابی ورزشی برای دویدن و دوچرخه‌سواری کار می‌کردیم.
هدف ما این بود که بفهمیم چطور میشه فناوری را به بهترین شکل در اطراف سر انسان قرار داد. برای این کار، مجبور شدیم اسکن‌های سه‌بعدی از سر افراد و پایگاه داده‌ای از آناتومی جمجمه انسان ایجاد کنیم.
در اواخر سال ۲۰۱۸ و اوایل سال ۲۰۱۹، همکاری ما با Neuralink آغاز شد. زمانی که آنها ویدیوی رونمایی از محصول خود را منتشر کردند، طرحی که ما برای رابط کامپیوتری مغز ارائه داده بودیم را هم نشان دادند. حدود شش ماه قبل از آن با آنها ملاقات کرده بودیم و به دلیل تخصصمان در طراحی برای آناتومی سر، به آنها معرفی شده بودیم.
“من فکر می‌کنم رابط‌های مغزی در آینده به طور فزاینده‌ای رایج خواهند شد. اون‌ها میتونن برای کاربردهای مختلفی مثل کمک به افراد معلول، ارتقای عملکرد مغز و حتی سرگرمی استفاده بشن.
ما هنوز در مراحل اولیه توسعه این فناوری هستیم، اما پیشرفت‌های زیادی در حال انجام هست. من معتقدم که رابط‌های مغزی در آینده زندگی بسیاری از افراد‌رو تغییر میدن. “
چطور می‌شود رابطی برای مغز و کامپیوتر طراحی کرد که تجربه کاربری خوبی داشته باشد، در حالی که طراح نمی‌تواند آن را شخصاً امتحان کند؟
افشین مهین: برای طراحی رابط مغز و کامپیوتر با تمرکز بر تجربه کاربر، ما به دو روش کلیدی اتکا می‌کنیم:
- تحقیقات ثانویه: ما با مطالعهٔ عمیق در مورد نیازها و چالش‌های افراد معلول، به خصوص کسانی که فلج هستند، نقاط درد اون‌هارو درک می‌کنیم. هدف ما این هست که به این افراد قدرتی دوباره ببخشیم و به آنها کمک کنیم تا کارهایی‌رو انجام بدن که قبلاً براشون غیرممکن بود.
- طراحی محصول: ما با در نظر گرفتن نیازهای کاربرها، رابط کاربری را طوری طراحی می‌کنیم که استفاده از اون براشون آسون باشه.
در مورد طراحی رابط Neuralink، چه ملاحظات ایمنی وجود داشت؟
افشین مهین: ملاحظات ایمنی اولیه بیشتر مربوط به رباتی بود که برای کاشت رابط در مغز استفاده می‌شد تا خود رابط. ما نقش کوچکی در ارتقای نسل اول این ربات داشتیم.
در ابتدا، ربات ظاهری خشن و فلزی داشت که میتونست ترسناک باشه. ما با تیم مهندسی Neuralink همکاری کردیم تا ظاهر ربات را با استفاده از روکش و طراحی مناسب، دوستانه‌تر و قابل‌قبول‌تر برای آزمایش‌های بالینی کنیم.
در فرآیند طراحی، توجه ما به ایمنی اپراتورهای ربات جلب شد. ربات‌های جراحی ابزارهای قدرتمندی هستند و باید طوری طراحی بشن که خطر آسیب به اپراتورها را به حداقل برسانند. برای مثال، باید نقاطی برای قرارگیری دست‌ها در نظر گرفته بشه تا از له شدن انگشتان در حین کار با ربات جلوگیری شه.
شما با شرکت‌های مختلفی در زمینه دستگاه‌های مغزی کار کرده‌اید. چه موارد استفاده‌ای از فناوری عصبی شما را واقعاً هیجان‌زده می‌کند؟
افشین مهین: من از دو جنبهٔ خاص در کاربردهای فناوری عصبی هیجان‌زده هستم:
۱. کمک به افراد آسیب‌پذیر:
- تمرکز فعلی این حوزه بر کمک به افراد آسیب‌پذیر، مانند افراد فلج، بسیار الهام‌بخش هست.
- این فناوری میتونه به طور مستقیم به این افراد کمک کنه تا استقلال و کیفیت زندگی خودشون رو ارتقا بدن.
- استفاده از هوش مصنوعی برای حل مشکلات عملی در این زمینه، مثل کنترل کامپیوتر با ذهن، بسیار هیجان‌انگیز هست.
۲. ارتقای عملکرد انسان:
- کاربردهای بلندپروازانه‌تر فناوری عصبی، مثل افزایش عملکرد انسان، بسیار جذاب هست. با این حال، هنوز تحقیقات زیادی در این زمینه نیازه.
- من مشتاقم ببینم که چطور هوش مصنوعی، رباتیک و فناوری عصبی میتونه برای خلق تجربیات کاربری جدید و مفید برای انسان ترکیب بشه.
چشم‌انداز خوش‌بینانه‌ای که می‌توان برای آیندهٔ بشریت با فناوری عصبی در نظر گرفت چیست؟
افشین مهین: من به طور کلی خوش‌بین هستم، اما در عین حال نگرانی‌هایی هم دارم.
من معتقدم که فناوری عصبی میتونن به نفع تمام بشریت باشن و به ما کمک کنن تا مشکلات بزرگی مثل بیماری‌های مغزی، معلولیت و نابرابری را حل کنیم. با این حال، باید مراقب باشیم که از این فناوری به طور مسئولانه و اخلاقی استفاده بشه. من نگران سوءاستفاده از این فناوری برای اهداف نادرست، مثل کنترل ذهن یا افزایش نابرابری، هستم. مسئولیت ما این هست که آینده‌ای رو بسازیم که در اون فناوری عصبی برای خیر و به نفع تمام انسان‌ها استفاده بشه.
شما در مورد نگرانی‌هایی صحبت کردید که در مورد آیندهٔ فناوری عصبی وجود دارد. می‌توانید بیشتر در مورد این ترس‌ها توضیح دهید؟
افشین مهین: بله، حتماً. با پیشرفت هوش مصنوعی و وابستگی روزافزون به داده‌ها، نگرانی‌ها در مورد این فناوری افزایش یافته است:
- حریم خصوصی: رابط‌های مغز و کامپیوتر به عنوان یک رابط کاربری جدید، میتونن داده‌هارو از مغز انسان جمع‌آوری کنن. این موضوع میتونه به نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی و سوءاستفاده از این داده‌ها توسط شرکت‌ها منجر بشه.
- کنترل: با قدرتمندتر شدن هوش مصنوعی، این سوال مطرح می‌شود که چه کسی کنترل این فناوری‌رو در دست خواهد داشت. آیا این هوش مصنوعی در خدمت انسان خواهد بود یا انسان‌ها به ابزاری برای هوش مصنوعی تبدیل میشه؟
- اخلاق: استفاده از فناوری عصبی، به خصوص در زمینه‌های ارتقای عملکرد انسان، میتونه چالش‌های اخلاقی زیادی به به وجود بیاره.
آیا تا به حال پروژه‌ای را به دلیل نگرانی‌های اخلاقی رد کرده‌اید؟
افشین مهین: البته که بله، تو دنیای واقعی، مشتریان همیشه تمام اطلاعات رو با ما به اشتراک نمیذارن. ما به عنوان مشاور، نقشه راه کامل تجاری اون‌هارو در اختیار نداریم.
با این حال، من معتقدم که درک پیشینه بنیانگذاران و دیدگاه کلی اون‌ها به ما در تصمیم‌گیری برای همکاری یا عدم همکاری کمک میکنه. افراد جاه‌طلبی که شرکت‌های نوآور راه‌اندازی میکنن، گاهی اوقات در تاریکی بین جاه‌طلبی و پستی قدم بر میدارن.
نقش ما به عنوان طراحان این هست که به طور فعال در مورد پیامدهای اخلاقی فناوری عصبی فکر کنیم و برای ایجاد آینده‌ای تلاش کنیم که در اون این فناوری به طور مسئولانه و به نفع تمام انسان‌ها استفاده بشه.