وردپرس قبلا با نام CMS یا سیستم مدیریت محتوا تعریف میشد، ولی الان بهش Website builder platform میگن، یا پلتفرم ساخت وبسایت، چون ماهیتش کاملا نسبت به روزهای اول تغییر کرده.
الان برای خودش صفحهساز اختصاصی داره و میشه یه سایت کامل رو با دیزاین خلاقانه روی وردپرس خام اجرا کرد، یا میتونید یه پروژه فروشگاهی رو با این پلتفرم اجرا کنیم.
وردپرس چطور کار میکند؟
وردپرس از چندصد فایل نوشته شده به زبان PHP تشکیل شده، برای اجرا کردن وردپرس نیاز به مفسر زبان PHP داریم که نشون میده از نظر فنی میشه وردپرس رو روی هر سیستمعاملی از لینوکس تا مک و ویندوز اجرا کنیم، اما بخاطر پیشنیازهای اصلیش یعنی محیط اجرای PHP و دیتابیس سازگار با MySQL، معمولا توی لینوکس بهتر کار میکنه. به خاطر همین هست که وقتی میخوایم یه هاست تهیه کنیم برای اجرای وردپرس، دنبال هاست لینوکسی میریم.
وبسرور چه کاری برای وردپرس انجام میدهد؟
وبسرور در کنار مفسر زبان PHP به اجرای وردپرس کمک میکنن، هر وبسایتی نیاز به وب سرور داره، تا سالهای زیادی وردپرس در کنار آپاچی اجرا میشد، البته وردپرس در اصل فقط با آپاچی سازگار هست اما بعد از اون وبسرورهای دیگهای مثل Nginx اومدن که دستورات آپاچی رو میتونستن اجرا کنن، به خاطر همین وردپرس با Nginx هم اجرا میشه که به شدت از آپاچی سبکتر و سریع هست.
بعد از اون یک وبسرور پریمیوم به اسم لایتاسپید اومد که برای تهیش نیاز به لایسنس هست، تفاوتش اینه که به شکل ویژهای برای وردپرس بهینه شدن و با نصبش امنیت و سرعت وردپرس افزایش پیدا میکنه.
قلابهای وردپرس (WordPress Hooks)
قلابها (Hooks) تکه کدهایی در PHP هستن که به افزونهها این امکان رو میدن تا با قابلیتهای اصلی وردپرس ارتباط برقرار کنن یا از طریق تبادل اطلاعات با همدیگه کار کنن. صدها قلاب از پیش تعریف شده در وردپرس وجود داره که به توسعهدهندگان اجازه میده در نقاط مشخصی از زمان اجرای سیستم مدیریت محتوا (CMS)، کدهای جدیدی رو اضافه کنن.
توابع وردپرس (WordPress Functions)
اگه لازم داری کد PHP سفارشی به وبسایت وردپرسی اضافه کنی ولی نمیخوای کل قابلیتهای یک افزونه رو داشته باشی، فایل functions. php توی هسته CMS بهت این اجازه رو میده تا کدهایی رو اضافه کنی که نتایج مورد نظرت رو ایجاد کنن. فایل functions. php این امکان رو بهت میده که تمام کدهای سفارشی رو یکجا جمع کنی تا بتونی تغییرات سادهای رو روی وبسایتت اعمال کنی.
یک قابلیت مفید دیگه فایل functions. php، امکان توسعه یک افزونه مخصوص سایت هست. این کار باعث میشه کدهای شما بخشبندی شده و از طریق توالی پردازش PHP در هسته وردپرس اجرا بشن و خطر خطا کاهش پیدا کنه. البته که هزینه توسعه افزونه اختصاصی وردپرس میتونه خیلی بیشتر از استفاده از تکه کدها (snippet) باشه.
سرور و هاستینگ برای اجرای وردپرس
برای اینکه وردپرس رو بتونی راه بندازی، پیشنهاد میشه که میزبان سایت «هاست یا سرور» تو از اینا پشتیبانی کنه:
- PHP نسخه ۷٫۴ یا بالاتر
- MySQL نسخه ۸٫۰ یا بالاتر یا MariaDB نسخه ۱۰٫۴ یا بالاتر
- پشتیبانی HTTPS
همین! Apache یا Nginx به عنوان قویترین و بهترین سرورها برای اجرای وردپرس پیشنهاد میشن، اما هر سروری که از PHP و MySQL پشتیبانی کنه، کارتو راه میندازه.
یه نکته: اگه تو یه محیط قدیمی هستی که فقط نسخههای قدیمیتر PHP یا MySQL رو داری، وردپرس با PHP ۷٫۰+ و MySQL ۵٫۵٫۵+ هم کار میکنه. اما، این نسخهها دیگه پشتیبانی نمیشن و ممکنه سایتت رو در معرض خطرهای امنیتی قرار بدن.
سوالات متداول
مهمترین فایلها و پوشهها در هسته وردپرس کدوم هستن؟
ج: چهار تا از مهمترین فایلها و پوشههای مرجع در هسته وردپرس عبارتند از wp-config. php، wp-admin/admin. php و پوشههای wp-includes/ و wp-content/.
فایلهای wp-config و wp-admin شامل دیتابیس، localhost، نام کاربری و رمز عبور مدیر سایت هستن. همچنین تعیین میکنن که چه افزونهها و قالبهایی با هسته توزیع اجرا میشن.
فایلهای wp-includes و wp-content حاوی منابع رسانهای ذخیره شده و سایر فایلهای سیستم هستن. کاربرها باید از ایجاد هرگونه تغییر کد در این منابع در سایتهای وردپرسی خودداری کنن.
آیا وردپرس برای مبتدیها خوبه؟
ج: اگه قبلا تجربهای در زمینه ساخت وبسایت نداشتی، قطعا وردپرس انتخاب مناسبی برای تو هست. این سیستم کاربرپسنده و اکثر منوها و گزینههاش نیاز به توضیح اضافه ندارن. علاوه بر اینکه یادگیریش آسونه، کلی مطالب مفید مثل آموزشها، راهنماهای گام به گام، ویدیوها و انجمنهای آنلاین وجود داره.
استفاده از وردپرس آسونه؟
بله، استفاده از وردپرس به سادگی یه سرچ توی گوگل با یه دستور صوتی سادهست. اگه تازه کار کامپیوتر هستی، قبلا هیچ وقت وبسایت نساختی، حتی اگه با زبانهای برنامه نویسی مثل CSS، HTML، JAVA و… آشنایی نداری، اصلا نگران نباش. حتی بدون دانش برنامه نویسی هم میتونی خیلی خوب از وردپرس استفاده کنی.
وقتی بعد از نصب وردپرس بهش دسترسی پیدا میکنی، متوجه میشی که استفاده ازش چقدر ساده و راحته. هر سرویسی برای وبسایتت بخوای، کافیه افزونه مناسبش رو نصب کنی. همین!
این یعنی رابط کاربری وردپرس به قدری ساده طراحی شده که حتی افرادی که دانش فنی کمی دارن هم میتونن ازش استفاده کنن.
وردپرس رایگانه؟
بله، وردپرس نه تنها رایگانه، بلکه میتونی هر تغییری که بخوای توش انجام بدی. یعنی اگه بخوایم ساده بگیم، ۱۰۰ درصد مالکیت وبسایت خودت رو داری.
اگه قبلاً از وبلاگ استفاده کرده باشی، میدونی که توی وبلاگ کنترل کاملی روی وبسایت نداری. اما وردپرس بهت آزادی کامل میده. میتونی هر هاستینگی رو برای وبسایتت بگیری. اگه از هاستینگ خوشت نیومد، میتونی راحت عوضش کنی.
وردپرس کلا رایگانه، اما شما به هاستینگ و دامنه نیاز داری. پولی که برای ساخت وبسایت وردپرسی هزینه میکنی، برای دامنه و هاستینگه، نه وردپرس.
چرا وردپرس محبوب است؟
سهولت استفاده: بزرگترین ویژگی وردپرس، سهولت استفاده از اونه. شما میتونی هر موقع که خواستی محتوای خودت رو اینجا منتشر کنی. فرآیند انتشار محتوا هم خیلی ساده ست. علاوه بر این، عوض کردن قالب، نصب افزونه، طراحی وبسایت و… توی وردپرس خیلی راحته. رابط کاربری وردپرس کاربرپسنده و با یکی دو هفته تمرین میتونی خیلی راحت وردپرس یاد بگیری.
انعطافپذیری: وردپرس خیلی انعطافپذیره. یعنی میتونی وبسایت کسب و کار، فروشگاه اینترنتی، لندینگ پیج، وبلاگ شخصی، فتوبلاگ، وبلاگ دولتی، وبسایت خبری یا مجله و… رو باهاش بسازی. علاوه بر این، اگه بخوای، میتونی هر قالبی رو با توجه به نیازت انتخاب و اعمال کنی. انواع و اقسام افزونهها از وبسایتت پشتیبانی میکنن. میتونی با توجه به نیاز وبسایتت، افزونه رو نصب کنی.
ابزارهای ویرایش: وردپرس انواع ابزارهای انتشار محتوا رو ارائه میده. اگه بخوای، میتونی محتوای خودت رو بنویسی، قابلیت انتشار زمانبندی شده اجازه میده محتوای شما در زمانهای مختلف منتشر بشه. علاوه بر این، هر محتوایی میتونه عمومی یا خصوصی باشه. میتونی با وارد کردن رمز عبور روی هر صفحه یا پستی اون رو خصوصی کنی.
مدیریت کاربر: وردپرس خیلی خوبه، هر کسی با توجه به نیازش به وبسایت دسترسی داره. اگه مشخص شده باشه، مدیر به کل سایت دسترسی داره، در حالیکه ویرایشگر به مدیریت محتوا دسترسی داره و به همین ترتیب میتونی دسترسیهای مختلفی به سایتت بدی.
سیستم قالب: اگه از قالب وبسایتت خوشت نمیاد، مشکلی نیست، میتونی بری سراغ فهرست قالبها. هزاران قالب رایگان در اختیارت قرار میگیره، اگه بخوای، میتونی قالب پولی هم خریداری کنی. با این حال، اگه هیچ کدوم از این قالبها به دلت ننشست، میتونی هر قالب خارجی دیگهای رو که دوست داری اعمال کنی. روش اعمال کردن قالب هم خیلی ساده ست. میتونی در کمترین زمان به وبسایتت یه ظاهر جدید بدی.
راستی میشه قالب اختصاصی هم طراحی کرد.
افزونههای سئو: کلی افزونه سئو برای وردپرس وجود داره که میتونی ازشون برای سئو سایتت استفاده کنی و رتبه خوبی توی گوگل بگیری.
انواع افزونههای دیگه: درست مثل افزونههای سئو، وردپرس افزونههای زیادی برای کارهای مختلف داره که میتونی بسته به نیاز وبسایتت نصب کنی. مثلا اگه بخوای تبلیغات گوگل رو اجرا کنی، افزونههای مختلفی براش هست، برای فشردهسازی تصاویر، برای افزایش سرعت وبسایت و… یعنی مهم نیست چه نوع قابلیتی رو میخوای به وبسایتت اضافه کنی، همیشه کلی افزونه براش وجود داره.
چند زبانه: اگه با زبان انگلیسی مشکل داری، میتونی از وردپرس به زبان فارسی یا هر زبان دیگهای که دوست داری استفاده کنی. وردپرس از بیش از ۷۰ زبان پشتیبانی میکنه.
کامیونیتی بزرگ: همونطور که میدونی وردپرس محبوبترین سایتساز متنباز در دنیا هست، برای همین یه جامعه بزرگ برای کمک بهت وجود داره که میتونی سوال بپرسی و برای مشکلاتت راه حل پیدا کنی.